Foto: Marissa de Boer
Marissa de Boer heeft met SusPhos de MT/Sprout Challenger50 Award van 2023 gewonnen. De recycler van fosfaat mag zich daarmee de grootste marktuitdager van het jaar noemen. SusPhos liet finalisten Aquabattery en Nicolab achter zich.SusPhos is opgericht door Marissa de Boer (33). Het Friese bedrijf heeft een gepatenteerde chemische technologie ontwikkeld om fosfaat terug te winnen uit afvalwater en andere reststromen. Dat gerecyclede fosfaat kan worden gebruikt in producten als kunstmest en vlamvertragers.
Bij een rioolwaterzuivering in Leeuwarden staat sinds 2020 een pilotfabriek. Over drie jaar wil De Boer haar eerste commerciële fabriek in Nederland hebben draaien. Zo komt er een circulaire fosfaatproductie op gang die de afhankelijkheid verkleint van (fosfaat)mijnen in landen als China, Marokko en Rusland.
Broodnodige oplossing
De jury noemt een circulaire oplossing als die van SusPhos broodnodig en is onder de indruk van het ondernemerschap van De Boer. ‘Ze heeft haar wetenschappelijke onderzoek knap omgezet in een bedrijf en pakt slim een rol in de keten op plekken die cruciaal zijn voor het slagen van haar businessmodel‘, zegt juryvoorzitter Philip Bueters van MT/Sprout.
Bovendien loopt SusPhos vooruit op wetgeving die er in veel landen aankomt. Zo is het in Duitsland vanaf 2029 verplicht om fosfaat uit rioolslib te halen. ‘SusPhos biedt niet alleen een oplossing waar de markt op wacht, ook regulators willen dat dit mogelijk wordt.’
De jury van de Challenger50 bestond verder uit Tamara Obradov (Tablomonto Ventures, EIC), Rina Joosten (Pera Systems), Sam Rohn (Eddy Grid, ex-Red je Pakketje), Laurens Groenendijk (Dutch Founders Fund), Erik de Heer (EYnovation) en Willemijn Verloop (Rubio Ventures).
Drie impact bedrijven
Overigens beleefde de Challenger50 een first: alle finalisten werden opgericht of ten minste vertegenwoordigd door vrouwelijke pitchers en alle drie zijn het pure impact-bedrijven. ‘Ze challengen maatschappelijke uitdagingen waar we nu voor staan: de energietransitie, hergebruik van grondstoffen en het betaalbaar houden van de zorg’, aldus Bueters.
Naast SusPhos schopte ook Nicolab het tot de finale. Merel Boers en Renan Sales-Barros leveren het cloudplatform StrokeViewer, waarmee artsen wereldwijd snel data en scans kunnen uitwisselen. Op de achtergrond draait AI die helpt bij het analyseren van de beelden. Zo kunnen beroertes sneller en efficiënter worden behandeld.
De derde finalist was Aquabattery. Het bedrijf van Jiajun Cen en Emil Goosen ontwikkelt een flowbatterij die met water en zout een milieuvriendelijk alternatief is voor varianten met lithium of andere grondstoffen.
Vorig jaar werd het systeem na positieve resultaten op een Italiaans eilandje getest in de rioolwaterzuiveringsinstallatie van Gorinchem, die hernieuwbare elektriciteit uit een zonnepark gebruikt. Cen en Goosen openden eerder dit jaar een nieuwe faciliteit in Alphen aan de Rijn om de eerste modules te produceren en de eerste batterijen te leveren.
Challenger50: de meest uitdagende ondernemers
De Challenger50 is de jaarlijkse lijst van MT/Sprout met daarop de meest uitdagende ondernemers van Nederland. Ze dagen de gevestigde orde uit door te laten zien hoe zaken anders, sneller, beter, goedkoper of duurzamer kunnen. Om zich te kwalificeren voor de lijst moet een bedrijf een track record hebben van ten minste drie volledige (boek)jaren, omzet van belang boeken en goed gefund zijn.